Sát na là gì? Trong quan niệm của Đạo Phật, Sát na là một khoảng thời gian vô cùng ngắn ngủi. Sự vận động của Sát na cũng chính là sự vận động của thế giới vật chất và tư tưởng của cuộc sống này.

XIN THƯỜNG NIỆM "NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT"

1. Sát na là gì?

Nếu trong thực tế thời gian mà chúng ta đong đếm bằng tháng, bằng ngày, bằng giờ, hay bằng phút giây, thậm chí trong một số thi đấu người ta còn chia đơn vị giây thành những khoảng nhỏ hơn như là khắc hay tíc tắc thì trong Đạo Phật thời gian cũng được chia nhỏ như vậy. Sát na là đơn vị thời gian nhỏ nhất có thể tính, còn ngắn hơn cả một giây rất nhiều.

Sát na là một đơn vị thời gian vô cùng ngắn ngủi, chỉ như một Khoảnh niệm tâm tưởng theo góc nhìn của Đạo Phật

XEM THÊM: Giác ngộ là gì? Ý nghĩa của giác ngộ dưới góc nhìn Phật giáo

2. Một giây bằng bao nhiêu Sát Na?

Sát Na (tiếng Phạn: Khana hoặc ksana) dịch nghĩa ra là Niệm khoảnh, nghĩa mà ý niệm trong một khoảnh khắc rất ngắn. Có rất nhiều tư liệu nói về độ ngắn dài của Sát na, cụ thể:

Theo Câu Xá Luận, ở quyển 12 có viết: Một trăm hai mươi sát na mới bằng một Đát Sát na, sáu mươi Đát Sát Na mới bằng một Lạp Phược, Ba mươi Lạp Phược mới bằng một Mâu hộ Lật Đà, mà 30 Mâu hô Lật Đà là bằng một ngày một đêm. Như vậy, theo như Câu Xá Luận thì Sát Na tương đương 0.013 giây, hay 1 giây có thể có gần 100 sát na.

Sát Na tương đương 0.013 giây, hay 1 giây có thể có gần 100 sát na

Theo Ma Ha Tăng Kỳ Luật quyển 17 thì 1 Sát Na tương đương với 0.018 giây, còn theo Nhân vương Kinh cho rằng trong một Sát na gồm 900 lần sanh diệt.

Cho dù bất cứ tài liệu nào tính toán hay đánh giá thì khoảng thời gian của một Sát na là rất nhỏ, không thể nào cảm nhận được theo giác quan thông thường, mà chỉ có Phật nhãn mới có thể nhìn thấu triệt được sự sanh sự diệt trong từng sát na.

XEM NGAY: Nhục thân là gì? Tìm hiểu hiện tượng nhục thân bất hoại

3. Ý nghĩa của Sát Na

Là một khoảng thời gian rất nhỏ, nhưng trong mỗi Sát na đều tồn tại sự sinh sự diệt, đây là khởi nguồn cho sự vận động của thế giới.

Một Triết gia nổi tiếng người Hy Lạp – Heraclitus đã nói “Không ai tắm hai lần trên một dòng sông” để thể hiện sự biến đổi không ngừng, sự vận động liên tục không ngừng của thế giới. Và ở Phật giáo cũng vậy, mỗi một sát na đều sinh diệt biến đổi không ngừng, là sự vận chuyển tất yếu của cuộc sống.

Phật giáo quan niệm, mỗi Sát na rất ngắn ngủi, vì vậy đừng lãng phí mà hãy dành từng khoảnh khắc để tạo nghiệp thiện lành

Bởi vì mỗi sát na là rất ngắn ngủi, quá khứ hay tương lai đều không quan trọng, chỉ có sát na ở hiện tại mới là thực tế, vì vậy hãy sống trọn từng khoảnh khắc nhỏ một. Sống trọn ở đây là gì? Là ở mỗi khoảnh khắc, ở mỗi sát na đừng nên lãng phí mà hãy dùng nó để tạo ra những điều thiện lành với cái tâm chánh niệm.

Sát na là vô thường, giống như sự sống của chúng ta vậy. Không một ai có thể đưa ra một lời hứa hẹn hay báo trước về tuổi già hay bệnh tật của chúng ta, cũng không ai biết được liệu mình có tồn tại tiếp trong sát na tiếp theo hay không. Sinh mạng của con người là nhỏ bé và quá ngắn ngủi trong sự vô hạn của cuộc sống này, như sát  na vậy, chỉ một tai nạn hy hữu bất ngờ là sau đó sẽ hoàn toàn biến mất. Ta càng có thể thấy rõ hơn sự  ngắn ngủi này khi đứng trước lằn ranh sinh tử, khi những người đang hấp hối đang cố gắng tận hưởng từng khoảnh khắc sống cuối cùng .

Sự sống của con người vô thường và ngắn ngủi, như hạt sương trên đầu lá, chỉ cần mặt trời ló rạng là sẽ biến mất

Tâm niệm của chúng ta cũng ngắn, và cũng biến chuyển theo từng sát na, nên việc của mỗi con người nên làm là gắng giữ cho tâm toàn vẹn trên mỗi sát na có thể. Dù cho cuộc sống ngắn, thời gian của chúng ta là ngắn, còn sát na chỉ kéo dài trong phút chốc nhưng những nghiệp thiện mà chúng ta tạo thành sẽ như dòng chảy kéo dài từ sát na này sang sát na khác, mang lại cho ta những quả lành.

Khi đã nắm bắt được sát na là gì và sự ngắn ngủi của sát na, mỗi người đều hiểu sự quý giá trong từng khoảnh khắc chúng ta đang sống. Đừng quan tâm đến quá khứ hay tương lai, vì nó không thật, chỉ có hiện tại là đáng giá và quý trọng, và hãy cố gắng sống trọn vẹn từng khoảnh khắc, gieo vào cuộc sống hạt giống lành để rồi nhận được trái ngọt.

XIN THƯỜNG NIỆM "NAM MÔ A DI ĐÀ PHẬT"