Lễ Vu Lan hay còn gọi là lễ báo hiếu là một trong những dịp lễ quan trọng tạo nên nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt. Vào ngày lễ này con cái thường làm những việc gì để báo hiếu? Nguồn gốc, ý nghĩa và các nghi thức của lễ Vu Lan ra sao? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết chi tiết dưới đây của Truyền hình An Viên nhé!

1. Lễ Vu Lan là gì?

Lễ Vu Lan là một trong những ngày lễ chính của Phật Giáo (Đại thừa Bắc Tông) và có nguồn gốc bắt nguồn từ phong tục Trung Hoa. Vào ngày này, những người con sẽ dành cả tấm lòng chân thành để báo hiếu công ơn dưỡng dục, sinh thành của cha mẹ và tổ tiên. Bên cạnh đó, các người con cũng sẽ làm những việc như phóng sinh, làm phước để cha mẹ được hưởng công đức sau này.

Ngày lễ Vu Lan tại Việt Nam

Theo quyển sách "Đại Việt sử ký" của Ngô Sĩ Liên, lễ Vu Lan được du nhập vào Việt Nam vào năm 1072, vua Lý Nhân Tông sử một bàn thờ để cầu nguyện cho cha mẹ của mình. Theo thời gian, Lễ Vu Lan không chỉ là dịp lễ của những người con Phật mà còn là ngày hội báo hiếu của tất cả người dân Việt Nam.

2. Ngày Lễ Vu Lan tiếng anh là gì?

Lễ Vu Lan có thể được dịch sang tiếng Anh là "Vu Lan Festival" theo lối dịch vay mượn một phần. Theo Từ điển Anh-Việt của Viện Ngôn ngữ học, Lễ Vu Lan được dịch theo nghĩa / giải thích như sau: "A Buddhist feast observed yearly on the 15th of the 7th lunar month. The primary goal of this celebration is for individuals to express their gratitude and admiration to their mothers".

Nếu như gõ tìm kiếm từ “lễ Vu Lan” để dịch sang tiếng Anh trên Internet, chúng ta có thể tìm thấy một số kết quả sau: 

Ullambana

Mother's day in Viet Nam

Vu Lan

Vu Lan Bon

Parents' day in Viet Nam / Filial piety festival/ceremony

Buddhist holiday, a traditional event in praise of ...

Wandering soul's day

(Hungry) Ghost Festival

Amnesty of Unquiet Spirits.....

3. Ngày lễ Vu Lan Báo Hiếu là ngày mấy?

Theo âm lịch hàng năm, lễ Vu Lan báo hiếu diễn ra vào ngày 15 tháng 7 (hay còn gọi là rằm tháng bảy). Ở Việt Nam, lễ Vu Lan báo hiếu là ngày lễ báo hiếu để các cá nhân người con thể hiện lòng thành kính, hiếu thảo của mình đối với cha mẹ, ông bà, cha mẹ. Lễ kỷ niệm này trùng với Tết Trung nguyên của người Hán, cũng như ngày rằm tháng 7 của Ngày xá tội vong nhân theo phong tục của người châu Á.

Năm 2022 lễ Vu Lan vào Thứ sáu ngày 12/8 lịch dương

• Năm 2021 lễ Vu Lan vào Chủ nhật, ngày 22/08 lịch dương

• Năm 2020 lễ Vu Lan vào thứ 4, ngày 02/09 lịch dương

• Năm 2019 lễ Vu Lan vào thứ 5, ngày 15/08 lịch dương 

• Năm 2018 lễ Vu Lan  vào thứ 7, ngày 25/08 lịch dương

• Năm 2017 lễ Vu Lan vào thứ 3, ngày 05/09 lịch dương

4. Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu Lan rằm tháng 7 âm lịch

4.1. Nguồn gốc ngày Vu Lan

Lễ Vu Lan mang tên theo sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ thoát kiếp ngạ quỷ. Ngày xưa, khi Bồ tát Mục Kiền Liên tu hành thành quả trong lòng nhớ đến mẹ, liền thấy mẹ ở trong loài ngạ quỷ đói khát, vô cùng khốn khổ. Ngài đã gửi vận thần thông xuống cõi ngạ quỷ để cúng mẹ một bát cơm đầy vì thương mẹ.

Lễ Vu Lan báo hiếu xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên

Tiếc thay, cô Thanh Đề còn quá sân hận, si mê và vì nghiệp ác còn quá nặng, khi cho vào miệng cơm đã biến thành lửa. Mục sư Mục Kiền Liên không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trở về với Đức Phật và cầu xin sự giúp đỡ. Theo lời Phật dạy: "Dù ông có siêu nhiên, quảng đại đến đâu cũng không thể cứu được mẹ mình; chỉ có một phương pháp duy nhất là nhờ sự giúp đỡ của các nhà sư khắp nơi, sau 3 tháng an cư và hồi tâm chuyển ý. Chỉ mong mẹ có thể chuyển nghiệp" để giúp mẹ ông ấy thoát khỏi cảnh khốn cùng."

Ngày 15 tháng 7 âm lịch, Mục Kiền Liên theo lời Phật, thỉnh chư Tăng, chuẩn bị đồ cúng dường. Sau đó mẹ anh được trả tự do, giải thoát. Nhân dịp này, Đức Phật cũng dạy: “Chúng sinh nào muốn báo hiếu cha mẹ thì hãy làm như vậy (Vu-Lan-Bồn Pháp). Lễ Vu Lan được hình thành là từ điều này.

4.2. Ý nghĩa lễ Vu Lan

• Ngày Vu Lan như một lời nhắc nhở các thế hệ mai sau luôn nhớ đến công ơn sinh thành, dưỡng dục của thế hệ đi trước.

• Vu Lan còn giúp chúng ta tiếp cận và trải nghiệm những ý nghĩa giáo dục nhân văn của văn hóa Phật giáo: "thương, từ, hỷ, xả", "vô ngã, vị tha", "uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây",...

Ngày lễ Vu Lan lời nhắc về “uống nước nhớ nguồn”

Từ xa xưa, việc báo hiếu ông bà, cha mẹ là một biểu hiện của một tinh thần đạo đức tốt đẹp. Đây cũng là một trong “tứ ân” được Phật giáo thường xuyên nhắc đến:

• Ơn cha mẹ: Ơn sinh thành, nuôi nấng nên người.
• Ơn thầy cô: Ơn giáo dục, chữ viết, dạy ta điều hay lẽ phải.
• Ơn quốc gia, xã hội” Ơn giữ gìn môi trường trái đất luôn hòa bình và ổn định.
• Ơn chúng sinh, đồng bào: Ơn những người đã ngã xuống để giữ gìn non sông, đất nước, ơn người tạo ra của cải vật chất để con người tồn tại và phát triển.

Theo đó, công ơn cha mẹ được kinh Phật xem trọng nhất và được xã hội xem là điều lớn lao nhất.

5. Lễ Vu Lan báo hiếu nên làm gì?

Dù quà tặng lễ Vu Lan to lớn hay bé nhỏ, con cái đều mong muốn cầu chúc cho cha mẹ luôn mạnh khỏe, sống lâu quây quần cùng con cháu. Dưới đây là một số gợi ý của truyền hình An Viên về những điều bạn nên làm trong ngày lễ Vu Lan. Cụ thể như sau:

5.1. Đi chùa cầu bình an cho cha mẹ

Ngày lễ Vu Lan dựa theo kinh Phật mà Mục Kiền Liên đã cứu mẹ, vì vậy đây là cơ hội tuyệt vời để bạn dành thời gian cho gia đình bằng cách đến chùa cầu nguyện, cầu siêu, niệm kinh, làm công quả, cúng dường hay thả đèn hoa đăng.

5.2. Chuẩn bị sắm mâm cúng tươm tất

Một mâm cơm cúng gia tiên là một nghi lễ truyền thống trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu của người Việt Nam. Mỗi gia đình có thể cho ăn chay hoặc mặn tùy theo truyền thống của mình. Cúng cơm để tỏ lòng thành kính và cầu mong tổ tiên yên nghỉ nơi chín suối.

5.3. Thăm mộ tổ tiên

Vu Lan là ngày để tri ân, tưởng nhớ tổ tiên, báo hiếu tổ tiên. Để tỏ lòng thành kính với tổ tiên và những người thân yêu đã khuất, bạn nên đến thăm và chăm sóc phần mộ của họ để bày tỏ lòng thành và biết ơn.

5.4. Ăn chay

Ăn chay, thường được gọi là ăn chay trường, là một tín ngưỡng của người Việt. Ăn chay cho phép con người trở nên thanh tịnh và tĩnh lặng hơn. Hơn nữa, ăn chay vô cùng tốt cho sức khỏe, đồng thời cũng giúp ngăn chặn sát sinh và tích thêm phúc khí cho bản thân và gia đình.

5.5. Tham gia nghi lễ bông hồng cài áo

Lễ cài bông hồng thường được tiến hành tại các hội hay pháp hội trong dịp lễ Vu Lan. Hoa hồng đỏ tượng trưng cho những người may mắn có cha mẹ còn sống, trong khi hoa hồng trắng tượng trưng cho những người có cha mẹ đã qua đời.

Nghi lễ bông hồng cài áo

Cách làm nhân văn này cho chúng ta biết hãy tận hưởng giây phút quý giá khi cha mẹ vẫn còn ở bên cạnh, như bông hồng đỏ thơm ngát, để chúng ta không tiếc nuối khi họ ra đi, như bông hồng trắng tang thương trên ngực chúng ta.

5.6. Gửi lời hỏi thăm đến cha mẹ

Ý nghĩa của lễ Vu Lan là báo hiếu, vì vậy việc báo hiếu của cha mẹ là điều vô cùng cần thiết. Vu Lan báo hiếu tạo cơ hội để bạn thể hiện tình cảm của mình. Cố gắng thể hiện tình cảm của bố mẹ nhiều nhất có thể để họ cảm thấy được an ủi và vui vẻ nhé!. Hãy bớt chút thời gian gọi điện cho ông bà cha mẹ nếu bạn quá bận rộn với công việc và cuộc sống cá nhân để về với họ trong ngày lễ Vu Lan báo hiếu.

Không có món quà nào quan trọng hơn tấm lòng trong sáng và hiếu thảo của một người con. Vào ngày này, được quan tâm chăm sóc của con cháu là điều ý nghĩa nhất đối với ông bà cha mẹ.

6. Cúng lễ Vu Lan như thế nào?

Mặc dù mỗi gia đình thờ cúng theo cách riêng của họ, nhưng lễ cúng Vu Lan tiêu biểu bao gồm cháo loãng, gạo, muối, nước, súp, xôi và đồ uống, khoai lang luộc, khoai môn, bỏng ngô và hoa quả. cây, trầu, thuốc lá, hoa, quần áo vàng mã,...

Trình tự cúng lễ Vu Lan bao gồm theo thứ tự như sau: Đầu tiên là cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cuối cùng là cúng thí thực chúng sinh.

Bài viết trên đây của Truyền hình An Viên đã chia sẻ tới bạn đọc những thông tin chi tiết về lễ Vu Lan và những điều con cái nên làm trong ngày lễ này. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp hữu ích. Đừng quên đón đọc những bài viết thú vị tiếp theo của truyền hình An Viên nhé!