Sáng nay, ngày 13/06/2022 tại kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XV, Thượng tọa Thích Đức Thiện, Đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên; Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã đưa ra ý kiến về việc cần quan tâm hơn nữa đến việc khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Trong phiên làm việc sáng nay, phát biểu tại hội trường, Thượng tọa Thích Đức Thiện, đoàn Đại biểu Quốc hội Điện Biên đã góp ý về Luật Khám bệnh chữa bệnh (sữa đổi) tại phiên thảo luận với những nội dung chính như sau:

Hình ảnh kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XV.

Việc chăm sóc sức khỏe tâm thần cần được cả xã hội quan tâm.

Tại phiên họp, Thượng tọa nêu rõ: Sức khỏe là trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất, tinh thần và xã hội. Các yếu tố chính quyết định đến sức khỏe như môi trường kinh tế, môi trường xã hội, môi trường tự nhiên và đặc điểm ứng xử của các cá nhân trong xã hội. Các yếu tố này ngày càng ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tâm thần.

Còn theo Phật giáo, con người gồm tập hợp của 5 yếu tố: sắc, thọ, tưởng, hành, thức. Yếu tố sắc thuộc về vật chất, còn 4 yếu tố còn lại thọ, tưởng, hành, thức thuộc về tâm, tâm thức, tinh thần, tâm thần.

Do đó, việc chăm sóc sức khỏe tâm, sức khỏe tâm thức, sức khỏe tâm thần cần được cả xã hội hết sức chú ý quan tâm. Khám và chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe tâm thần rất cần được hệ thống y tế hiện nay quan tâm hơn nữa.

Cần phát triển, nâng cao dịch vụ hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Hàng loạt những thông tin gần đây được báo chí đăng tải về các vụ việc tự tử đau lòng ở một số địa phương. Điển hình là vụ việc người cha ôm con nhảy cầu tự tử ở Cửa Đại, Quảng Nam và cách đây 2 hôm cũng tại Cửa Đại, một cô gái 22 tuổi đã nhảy cầu tự tử. 

Có thể nói, áp lực cuộc sống, thu nhập, công ăn việc làm, nhu cầu xã hội ngày càng cao và luôn luôn không được thỏa mãn, xung đột gia đình, dịch bệnh, như dịch bệnh Covid-19 vừa qua… Theo phân tích chuyên môn của các chuyên gia, những yếu tố này làm gia tăng tỷ lệ người bị lo âu, trầm cảm, có ý tưởng tự sát và toan tự sát. Dựa vào các khảo sát xã hội học, UNICEF đưa ra mối quan ngại lớn đến sức khỏe tâm thần của cả một thế hệ trẻ em và thanh, thiếu niên.

Thượng tọa Thích Đức Thiện, ĐBQH Điện Biên; Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hội đồng Trị sự GHPGVN phát biểu tại phiên thảo luận sáng nay.

Đối với Việt Nam, chăm sóc sức khỏe tâm thần là vấn đề khá nghiêm trọng. Hiện nay, trong hệ thống chăm sóc sức khỏe y tế còn rất thiếu thốn cả về nguồn nhân lực và trang thiết bị, cơ sở vật chất cho chăm sóc sức khỏe tâm thần. Trong xã hội còn tồn tại quan niệm sai lệch, sự kỳ thị, coi đó là bệnh điên, hoặc nhiều người cho đó là ma làm, quỷ ám…; đồng thời có nhiều cách thức ứng xử không phù hợp, thậm chí mê tín, dị đoan.

Qua những phân tích về tình trạng chăm sóc sức khỏe tâm thần ở nước ta hiện nay, Thượng tọa xin kiến nghị với Chính phủ cần tập trung phát triển, nâng cao năng lực hệ thống cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần ở tất cả các tuyến bệnh viện đến cả tuyến cơ sở nhằm kịp thời dự phòng, phát hiện sớm, điều trị, chăm sóc người bệnh có biểu hiện rối loạn về sức khỏe tâm thần mà không chỉ đơn thuần quy định hình thức bắt buộc chữa bệnh như tại Điều 67 dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi).

Đề nghị xem xét bổ sung chức danh chuyên gia trị liệu tâm lý.

Ngoài những ý kiến về tình trạng chăm sóc sức khỏe tâm thần, Thượng tọa cũng rất quan tâm đến những người đang trực tiếp điều trị bệnh cho những bệnh nhân. Thượng tọa nêu rõ: 

“Tôi đề nghị xem xét bổ sung chức danh chuyên gia trị liệu tâm lý vào nhóm chức danh nghề nghiệp tại Điều 18 dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi). Họ là những người hành nghề tham vấn trị liệu tâm lý qua các liệu pháp trò chuyện giảng dạy, giải tỏa tâm lý, chuyên môn về khoa học tâm lý, giải phóng áp lực bằng những năng lượng tích cực. 

Tôi tán thành cao việc quy định cấp giấy phép hành nghề đối với các chức danh nghề nghiệp và thời hạn của giấy phép hành nghề là 5 năm. Tuy nhiên, cũng như các đại biểu, tôi còn băn khoăn với việc giao cho Hội đồng Y khoa cấp quốc gia về việc cấp, thu hồi giấy phép hành nghề. Tôi đề nghị chọn phương án 2 Hội đồng Y khoa cấp quốc gia là cơ quan đánh giá về chuyên môn, năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh của người đề nghị cấp giấy phép hành nghề. Còn việc cấp giấy phép hành nghề giao cho các cơ quan quản lý nhà nước là Bộ Y tế và Sở Y tế tại các địa phương."

Các Đại biểu có mặt trong Kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XV.

Cần quy định cụ thể về việc sử dụng ngôn ngữ trong khám, chữa bệnh.

Thượng tọa nêu quan quan điểm về việc sử dụng ngôn ngữ trong khám bệnh, chữa bệnh của người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài tại Việt Nam: 

“Tôi đồng tình với phương án 2, giữa quy định hiện hành. Các bác sĩ, chuyên gia giỏi có thể sử dụng ngoại ngữ để tập hợp, mời gọi và sử dụng các nguồn lực bác sĩ, chuyên gia có chuyên môn cao, người nước ngoài tham gia khám bệnh, chữa bệnh tại Việt Nam. Cần quy định cụ thể trách nhiệm pháp lý, quy định về trình độ chuyên môn y khoa, chất lượng cao của phiên dịch cùng với việc tăng cường thanh tra, kiểm tra nhằm đảm bảo kết quả chuyên môn cao nhất.”

Đề nghị cho phép các tổ chức tôn giáo tham gia thành lập Quỹ hỗ trợ khám bệnh.

Về Quỹ hỗ trợ khám bệnh, chữa bệnh, Thượng tọa đề nghị Ban soạn thảo và Chính phủ xây dựng luật cũng như là các nghị định tiếp theo cho phép các tổ chức tôn giáo tham gia thành lập Quỹ hỗ trợ khám bệnh, chữa bệnh nhằm phát huy các nguồn lực tham gia vào xã hội hóa công tác khám bệnh, chữa bệnh mở ra sự hợp tác với các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trong việc trợ giúp các hoàn cảnh khó khăn, các đối tượng cần sự giúp đỡ. 

Trên đây là toàn bộ nội dung, ý kiến đóng góp của Thượng tọa Thích Đức Thiện, Đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên; Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam góp ý cho dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) tại phiên họp sáng 13/06/2022, Kỳ họp thứ Ba, Quốc hội khóa XV.