Ngũ Ấm Ma Là Gì? 50 Hiện Tượng Ngũ Ấm Và Cách Trừ Diệt

Phàm là người trong cõi nhân sinh khó ai không phạm ngũ ấm ma. Để có thể đạt tới cảnh giới thanh tịnh, giác ngộ và cao hơn nữa là giải thoát chúng ta cần diệt trừ ngũ ấm ma. Với người ngoài Phật, thoát khỏi ngũ ấm ma sẽ giúp cuộc sống vui vẻ, đắc lạc hơn. Vậy ngũ ấm ma là gì, biểu hiện ra sao và cách nào để chế ngự?

1. Ngũ ấm ma là gì?

Lý giải cho câu hỏi ngũ ấm ma là gì, giáo lý nhà Phật giải thích như sau: Ngũ có nghĩa là 5, ấm có nghĩa là che đậy, làm mờ đi hay giấu đi, “ngũ ấm” được hiểu là 5 thứ tác động lên tâm của mỗi người bao gồm Sắc - Thọ - Tưởng - Hành - Thức.

Ngũ ấm ma còn được nhắc tới là ngũ uẩn (ngũ là 5, uẩn có nghĩa là tích tụ, nhóm thành 1). Ngũ uẩn chính là 5 yếu tố khởi sinh từ đó hình thành bản ngã tạo tác, kinh nghiệm và phản ứng của mỗi người khi đối nhân tiếp vật. Và cũng chính ngũ ấm ma (ngũ uẩn) đã tạo ra tam giới, hình thành nghiệp thiện ác dẫn tới sinh tử luân hồi, khổ đau phiền não.

ngũ ấm ma

Ngũ ấm ma bao gồm: Sắc - Thọ - Tưởng- Hành - Thức ấm

Phật giáo cũng khẳng định rằng, để có thể giác ngộ, giải thoát, thành Phật thì cần chiến thắng tất cả các “ma” bao gồm cả nội ma chính là ngũ ấm ma cho đến ba thứ ma ở bên ngoài của ta. Chính Đức Phật trong đêm thành đạo, Ngài đã làm được những điều đó, diệt trừ nội tâm ma và 3 thứ ma ở bên ngoài.

2. 50 hiện tượng của Ngũ ấm ma

Theo giáo lý nhà Phật, Ngũ ấm ma bao gồm Sắc - Thọ - Tưởng - Hành - Thức, bao gồm 50 hiện tượng mà ta có thể nhìn thấy, nhận thấy như sau:

2.1 Sắc ấm

Sắc ấm tức là thân vật, vật chất hữu hạn của chúng sinh. Xác thân của mỗi người đều do Cha Mẹ sinh ra, đó cũng là lý giải cho việc thân ta tất yếu phải lệ thuộc vào đấng sinh thành, đó là lẽ dĩ nhiên, không thể chối cãi.

Lại nói, mỗi người đều chịu sự ảnh hưởng của gia đình, dòng họ. Nếu Cha Mẹ, ông bà sống hiền lành, đức đạo, ắt ta cũng được thừa hưởng một phần sự tốt lành này ngược lại nếu ông bà, cha mẹ ta tạo nhiều tội lỗi, thân chúng ta cũng phải gánh chịu một vài hoặc nhiều điều bị ảnh hưởng không tốt từ ấy.

10 hiện tượng thuộc về sắc ấm trong ngũ ấm ma gồm có:

  • Thân thể không bị chướng ngại
  • Lượm bỏ trùng độc trong thân
  • Nghe trong hư không có tiếng nói Pháp
  • Thấy Phật hiện và thấy hoa sen nở - Đây chỉ cảnh tạm không phải chứng Thánh, nếu cho rằng mình là Thánh cũng tức là bị ma cám dỗ.
  • Thấy các vật báu đầy cả hư không
  • Thấy ban đêm cùng như ban ngày
  • Thân thể không biết đau
  • Thấy cảnh giới Phật xuất hiện ở khắp nơi
  • Nghe, thấy được ở phương xa vào ban đêm
  • Thân hình biến hóa, nói Pháp thông suốt

ngũ ấm ma là gì

Ngũ ấm ma biểu hiện từ trong nội tâm của chính ta

2.2 Mười hiện tượng thuộc về Thọ ấm trong Ngũ ấm ma

Ngay sau Sắc ấm chính là Thọ ấm. Thọ tức là những gì thuộc về cảm xúc, được thể hiện qua 3 trạng thái thường gặp nhất là khổ, lạc (vui sướng), không khổ không lạc. Dưới đây là 10 hiện tượng của Thọ ấm:

  1. Thấy loài vật thương khóc một cách mê lầm nên bị ma sầu bi bám lấy khiến tâm mất chánh định.
  2. Chí dũng mãnh bằng Phật cũng là Thọ ấm trong ngũ ấm ma: Người tu hành phát tâm đại dõng mãnh, lập tâm bằng với đức Phật, quyết tu một đời để thành Phật, không trải qua các kiếp số. Điều này dẫn tới sự cao ngạo, hống hách, ngã mạn.
  3. Tâm nghĩ tưởng khô khan.
  4. Đặng chút ít lại cho là đầy đủ.
  5. Tâm buồn rầu vô hạn
  6. Vui cười không thôi, không thể ngăn được
  7. Sanh đại ngã mạn
  8. Sanh tâm khinh an
  9. Chấp không - cho rằng mọi thứ đều không rồi sinh ra tâm lý chê bai người trì giới.
  10. Cuối cùng là vì quá tham ái nên sinh ra cuồng cũng là 1 trong 10 hiện tượng của Thọ ấm trong ngũ ấm ma.

2.3 Tưởng ấm cũng có 10 hiện tượng “ma”

Tưởng là những gì thuộc về suy nghĩ, hồi tưởng, sự tưởng tượng hay mộng tưởng của mỗi người. Tưởng cũng chính là cái nhân trực tiếp tạo ra những cảm xúc, nếu vui và buồn thuộc về thọ ấm thì những cảm xúc thương - ghét lại thuộc về tưởng ấm.

Phật giáo đã chỉ ra một cách rõ ràng, chân thực về các hiện tượng của Ngũ ấm ma, trong đó 10 loại ma Tưởng ấm được gọi tên như sau:

  • Tham cầu diệu dụng (cầu những việc kỳ diệu thành thực, linh nghiệm)
  • Tham cầu du ngoạn
  • Cầu ngộ chơn lý (Tự cho đã giác ngộ chân lý)
  • Móng tâm muốn biết được nguồn gốc của muôn loài
  • Tham cầu cảm ứng linh nghiệm
  • Tham cầu được ở chỗ vắng vẻ, tịch mịch
  • Tham cầu biết được kiếp trước của mình
  • Tham cầu thần thông, biết hết, biết tất mọi sự trên đời
  • Tham cầu không không 
  • Cuối cùng là tham cầu sống lâu, trường thọ

ngũ ấm

Tham cầu thần thông, sống lâu… đều là biểu hiện của Ngũ ấm ma 

2.4 10 hiện tượng của Hành ấm trong ngũ ấm ma

Hành ấm trong ngũ ấm ma được hiểu là sự lưu chuyển, biến dịch trong sắc, trong thọ, trong tưởng điều này cũng có nghĩa là hành chi phối tất cả.

  1. Thứ nhất là chấp không nhơn nguyên sanh: Cho rằng chúng sinh từ tám vạn kiếp trở lại tự nhiên có hoặc chúng sinh từ tám vạn kiếp đã thế, người sinh ra người, vật sinh ra vận… tóm lại các vật tượng ngày nay đều không có nguyên nhân, chính là chấp không nhơn nguyên sanh.
  2. Thứ hai là bốn món chấp thường bao gồm: chấp hai vạn kiếp thường; chấp bốn vạn kiếp thường; chấp tám vạn kiếp thường và chấp cái không sanh diệt là thường.
  3. Thứ 3 là chấp một phần thường, một phần vô thường.
  4. Thứ 4 là chấp có 4 món biên giới gốm chấp ba đời; chấp chúng sanh; chấp tâm tánh và chấp sanh diệt. 
  5. Hiện tượng thứ 5 trong hành ấm thuộc ngũ ấm ma chính là bốn món nghị luận rối loạn không có nhất định bao gồm chấp 8 món “cũng”; chấp duy cái “không”; chấp duy cái “có” và chấp “cũng có” và “cũng không”
  6. Thứ 6 là chấp 16 tướng có bao gồm 4 chấp về sắc uẩn, 4 chấp về Thọ, 4 chấp về tưởng và 4 điều chấp về hành.
  7. Thứ 7 là chấp 8 món vô tướng.
  8. Thứ 8 là chấp 8 món cu phi 
  9. Thứ 9 là chấp 5 món đoạn diệt
  10. Cuối cùng, thứ 10 là chấp 5 món Niết Bàn hiện tại.

2.5 Thức ấm

Trong giáo lý đạo Phật, THỨC bao gồm thức là nhãn thức, nhĩ thức, tỷ thức, thứ 4 là thiệt thức, thân thức là thứ 5 và cuối cùng chính là ý thức.

10 hiện tượng thuộc Thức ấm trong Ngũ ấm ma bao gồm:

  • Chấp minh đế
  • Chấp nhơn sanh
  • Chấp nhơn thường
  • Chấp cây cỏ cũng đều biết
  • Chấp tứ đại hóa sanh
  • Chấp hư vô
  • Tham cảnh luyến dục
  • Tham cầu sống lâu, trường thọ
  • Định tánh thinh - văn
  • Định tánh duyên - giác

ngũ ấm xí thạnh khổ là gì

Ngũ ấm ma tồn tại bên trong mỗi con người

Tóm lại, Ngũ ấm ma là 5 thứ tác động tới Tâm của chúng ta theo nghĩa tiêu cực, có hại và chúng ta cần phải phá bỏ, diệt trừ nếu không khi chết sẽ bị đày vào ngạ quỷ, địa ngục, cõi ngoại đạo.

Phật dạy, đáng sợ nhất là ngũ ấm ma và đáng sợ biết bao khi nhận nhầm (lầm) ma là mình, nhận lầm giặc là con, khi có sự lầm này thì chắc chắn một ngày nào đó nó sẽ giết chết mình. Để thoát khỏi được ngũ ấm ma trước hết chúng ta cần nhận ra con người thật của mình có phải là ma hay không. Những sai lầm của mình cũng chính là ma, là ma từ bên trong chứ chưa tính đến 3 thứ ma ở bên ngoài.

Ngũ ấm ma khiến tâm khởi lên những phiền não, tham sân si, bất an, thân bệnh hoạn, người bên cạnh khó lòng chấp nhận từ đó 5 tướng suy bắt đầu hiện ra vì thế ngay khi thấy tâm mình bất an cần phải quán chiếu, soi xét và dừng lại ngay.

3. Trừ diệt Ngũ ấm ma như thế nào?

Để diệt trừ Ngũ ấm pha, Phật dạy như sau:

Đối với sắc ấm ma, chúng ta đối trị bằng cách quán tưởng tứ đại giai KHÔNG, có nghĩa là thân này là giả hợp, từ cát bụi mà hình thành và khi hết duyên thì phải biến mất. Không có thân thật vĩnh hằng nên chúng ta không nên quá bận tâm đến nó.

Bên cạnh đó, nếu nghĩ thân này là thật và tất thảy những cái sở hữu của thân cũng là thật thì chúng ta sẽ bị lôi cuốn, phóng đại theo để bảo vệ những cái về thân, về cái thân sở hữu. Vật chất, tiền tài chỉ là tạm thời, càng làm ăn bất chính càng khổ do đó cần quán triệt tư tưởng, không nên để ý, quá coi trọng cái thân và sở hữu vật chất của thân.

Kế đến, loại ma thứ ba là con ma HOANG TƯỞNG. Đầu chúng ta chỉ nghĩ tới những điều không thực tế, không mang lại lợi ích và giá trị. Để phá trừ, chúng ta cần hành thiền, tập trung ý chí vào những điều đúng đắn, hướng tâm tới sự an định.

ngũ ấm là gì

Phật dạy, Ngũ ấm ma đáng sợ vô cùng, đáng sợ hơn nữa khi nhận lầm mình là ma

Hướng tâm mạnh mẽ tới những điều đúng đắn, tốt đẹp, không vọng tưởng cũng chính là cách để phá trừ hành uẩn ma. 

Sau cùng, trí tuệ chính là điều mà chúng ta cần hướng tới. Khi có trí tuệ, cái nhìn của chúng ta về chính mình, về người và vật xung quanh sẽ đúng với bản chất của người của vật. Trí tuệ như ngọn đuốc sáng soi đường cho ta, ý - khẩu - thân từ đó cũng thanh tịnh, diệt trừ ngũ ấm ma nội tâm của mình. 

Phật pháp cho rằng, dẹp trừ ngũ ấm ma trong tâm ta thì tất thảy ma bên ngoài cũng bị phá trừ, cuộc sống từ đó mới đắc lạc, phiền não, khổ đau không thể khởi lên. Thế nhưng, để làm được điều này quả thực rất khó, đòi hỏi mỗi chúng ta cần quyết tâm, quán triệt bản thân từ những ý nghĩ, cảm xúc, những sự biến chuyển trong tâm dù là nhỏ nhất bên cạnh đó cần nâng cao, mở rộng sự hiểu biết mặt khác tìm hiểu, nghiên cứu về Phật pháp để mở ra cái Tâm thanh tịnh của mình!